Żelichowo
Żelichowo w Gminie Krzyż Wielkopolski to położona wśród malowniczych lasów, w pobliżu leśnych jezior, w dolinie Człopi wieś. Wieś, ukryta pośród wysokich pagórków liczy obecnie 319 mieszkańców. Pierwsza wzmianka o wsi pojawia się w poznańskich…
Rzeczyn
Rzeczyn to niewielka wieś w Gminie Krzyż Wielkopolski położona nad Jeziorem Królewskim. W 1905 r. liczył zaledwie 38 mieszkańców. Warto zobaczyć: cmentarz ewangelicki założony w połowie XIX wieku, obecnie nieczynny. Nagrobki i mogiły w większości…
Nowe Osieczno
Nowe Osieczno, położone nad Drawą to wieś w Gminie Krzyż Wielkopolski. Obecnie wchodzi w skład sołectwa Przesieki. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1653 r. W owym czasie była tu karczma i rzeźnik. W nowszych…
Przesieki
Przesieki – wieś położona w Gminie Krzyż Wielkopolski. Obecnie wieś liczy zaledwie 67 mieszkańców. Położona jest przy dawnej drodze z Berlina do Gdańska, w pobliżu rzeki Drawy, nad Przysieką (rzeczka, lewy dopływ Drawy, wypływa z…
Łokacz Mały
Łokacz Mały to wieś w Gminie Krzyż Wielkopolski. Z miastem Krzyż wieś łączy wspólna ulica Mickiewicza, która prowadzi do Ośrodka Wypoczynkowego nad jeziorem. Na przełomie lat 70. i 80. minionego wieku powstało tu osiedle domków…
Lubcz Wielki
Lubcz Wielki jest wsią położoną w Gminie Krzyż Wielkopolski. Liczba mieszkańców wsi to 287 osób. Historia wsi sięga końca XVIII wieku. W latach 1782-1784 właścicielka dóbr wieleńskich – Joanna Sapieha zawiera indywidualne kontrakty z osadnikami,…
Lubcz Mały
Lubcz Mały w Gminie Krzyż Wielkopolski to wieś rozrzucona pośród łąk nadnoteckich; liczy 185 mieszkańców. Początki wsi, podobnie jak sąsiedniego Lubcza Wielkiego sięgają końca XVIII wieku. W 1782 r. właścicielka dóbr wieleńskich, hrabina Joanna Sapieha…
Krzyż
Krzyż Wielkopolski – stolica gminy, jest młodym miastem; prawa miejskie uzyskał w 1935 roku. Początek miastu dała osada kolejowa powstała przy budowanej linii kolejowej ze Szczecina do Poznania. Obecnie liczba mieszkańców miasta wynosi 6200 osób.…
Kuźnica Żelichowska
kuźnica Żelichowska wchodzi w skład gminy Krzyż Wielkopolski. Wieś liczy obecnie 257 mieszkańców. Leży w malowniczej okolicy; pomiędzy wsią a Dębogóra ciągnie się kilka ozów, z których najwyższy tzw. oz babiogórski sięga do 85 m.…
Kałądek
Wieś Kałądek wchodzi w skład Gminy Wieleń. Liczba mieszkańców wsi wynosi 109 osób. początek wsi dała dawna osada rybacka. Około r. 1700 na zachód od Folsztyna znajdował się folwark a obok niego dawna wieś rybacka…
Huta Szklana
Huta Szklana to wieś leżąca w gminie Krzyż wielkopolski. Zabudowania wsi są rozrzucone na znacznej przestrzeni, wzdłuż kilku łączących je dróg. Wieś leży na skraju dużych lasów, wchodzących w skład Puszczy nad Drawą. Liczba mieszkańców…
Brzegi
wieś Brzegi położona w Gminie Krzyż Wielkopolski liczy 183 mieszkańców. Leży na skraju dużego kompleksu leśnego Puszczy nad Drawą. Wieś powstała stosunkowo niedawno; założył ją w 1716 r. właściciel dóbr wieleńskich Jan Kazimierz Sapieha. W 1789…
Bielice Nowe
Wieś, chociaż położona na przeciwległym brzegu Drawy należy do Gminy Krzyż Wielkopolski. Dawna polska granica sięgała do Drawy, tereny położone po drugiej stronie były niemieckie. Wieś leżała po zachodniej (niemieckiej) stronie Drawy. W granicach Polski…
Pełcza
Pełcza w Gminie Drawsko to wieś położona na łąkach nadnoteckich. Zabudowa jest rozproszona, liczba mieszkańców wynosi 110 osób. Jest to dawna kolonia, założona w 1756 r. przez króla Prus – Fryderyka Wielkiego; w 1809 r.…
Piłka
Piłka wchodzi w skład Gminy Wieleń. Jest to wieś o zwartej zabudowie, w jej skład wchodzą także liczne przysiółki położone w leśnych enklawach ( Borzysko –Młyn, Harenda, Kaczeniec, Piłka – folwark, Piłka –las, Dąbrówka). Liczba…
Pęckowo
Pęckowo w Gminie Drawsko jest dużą wsią o zwartej zabudowie i układzie wielodrożnicy. Liczba mieszkańców wynosi 1030 osób. Historia: Pierwotnie było to własność królewska potem szlachecka. Zwana w 1458 r. Panczkow, w 1510 Paczko, w…
Moczydła (Erbenwunsch)
Moczydła w Gminie Drawsko położone są na nadnoteckich łąkach. Historia wsi jest stosunkowo krótka; założona w 1765 r. z polecenia króla Prus Fryderyka Wielkiego kolonia na początku XIX w. ( w 1809 r.) liczyła…
Marylin
Marylin w Gminie Drawsko to niewielka osada letniskowa położona w lasach w Puszczy Noteckiej.Liczba stałych mieszkańców wsi wynosi tylko 86 osób. W dokumentach okolica Marylina występuje pod koniec XVI w. wówczas to nad stawem zwanym…
Kwiejce Nowe
Kwiejce Nowe w Gminie Drawsko to niewielka leśna wieś; Liczba ludności wynosi 111 osób. Zabudowa wsi jest rozrzucona po leśnych polanach. W 1910 r. zwane były Neu Sorge; miały aż 638 mieszkańców. W 2004 r.…
Kwiejce
Kwiejce Stare to dawna wieś istniejąca już w XVI wieku. Obecnie wieś zamieszkała jest przez 108 osób. Leży przy drodze lokalnej z Chełstu do Piłki. Wieś w swojej historii należała do dóbr wieleńskich. We wsi…
Kawczyn
Kawczyn to nadnotecka wieś wchodząca w skład Gminy Drawsko. Liczba mieszkańców wsi wynosi 357 osób. Początek wsi dała kolonia założona w 1765 r. przez Fryderyka Wielkiego, nazwana przezeń Neu Erbach. Leżała wówczas na terenie Prowincji…
Kamiennik
Kamiennik administracyjnie wchodzi w skład Gminy Drawsko. Liczba mieszkańców tej wsi wynosi 269 osób. W dokumentach pierwsza wzmianka pojawia się w 1564 r. ; mowa jest o stawie „na kamienczu”. W 1580 r. zwany był…
Drawski Młyn
Drawski Młyn -to duża wieś w gminie Drawsko. Położona jest nad Notecią a zamieszkuje ją 1095 osób. We wsi działa nieprzerwanie od połowy XIX w. odlewnia żeliwa ciągłego, produkująca części do maszyn rolniczych. Nazwa…
Chełst
Chełst leżący w Gminie Drawsko to duża wieś sołecka na skraju Puszczy Noteckiej, nad rzeką Miałą licząca 542 mieszkańców. Dojeżdżając do wsi, z drogi przed i za wsią mamy ładny rozległy widok Doliny Noteci i…
Drawsko
Drawsko leżące na południowym brzegu Noteci jest centrum administracyjnym Gminy Drawsko. Jest to bardzo duża wieś, siedziba urzędu Gminy. Liczba mieszkańców wsi wynosi 1630 osób. Rozwój Drawska wynikał z jego położenia jako ostatnia polska wieś…
Borzysko Młyn
Jest to niewielka osada leśna, położona nad Jeziorem Długim obecnie część wsi Piłka w Gminie Drawsko. Zabudowania stoją na rozstajach dróg do Kwiejc, Skwierzyny i Drawska. W okolicznych lasach według gminnej ewidencji znajdują się aż…
Zawada
Zawada położona jest w Gminie Szydłowo. Jest to dawna wieś kościelna licząca 457 mieszkańców, położona na skraju dużego kompleksu leśnego. Wieś ma ciekawy układ złożony z 3 równoległych ulic, dwie zewnętrzne były brukowane już na…
Zabrodzie
Zabrodzie wchodzi w skład Gminy Szydłowo. Liczba mieszkańców tej malowniczo położonej wsi to tylko 33 osoby. Mała wieś nad Piławą, w pobliżu jej połączenia z Dobrzycą. Dalszy bieg rzeki wędkarze nazywają „Połączone” . Przed wojną…
Tarnowo
Tarnowo to niewielka wieś położona w Gminie Szydłowo. Wieś liczy obecnie 131 mieszkańców. Podzielona jest na dwie odrębne części: dawny majątek z młynem i wieś oddaloną o 400 m. Większość zabudowań wzdłuż jednej ulicy, pomiędzy…
Szydłowo
Szydłowo to stolica gminy o tej samej nazwie. Wieś liczy 825 mieszkańców. Wieś o układzie owalnicy wokół znajdującego się w centrum stawu. Gleby są urodzajne ale kamieniste; Wieś lokowano w miejscu dawnego lasu zwanego Szydłowo.…
Stara Łubianka
Stara Łubianka to bardzo duża wieś sołecka w gminie Szydłowo licząca 1475 mieszkańców. Do sołectwa należy osada Czaplino. We wsi zachowało się kilka chałup szachulcowych. W centrum znajdują się pomniki ku czci poległych żołnierzy 1…
Skrzatusz
Skrzatusz w Gminie Szydłowo znany jest głównie jako cel licznych pielgrzymek. Jest to wieś sołecka licząca 817 mieszkańców. Leży przy starej drodze pocztowej Wałcz-Dobino-Skrzatusz-Zawada- Piła. Obszar wsi obejmuje również wybudowania Pluty, Klęśnik, Wildeck i Probostwo.…
Róża Wielka
Róża Wielka to wieś sołecka wchodząca w skład Gminy Szydłowo. Liczba mieszkańców wynosi 550 osób. Wieś założono przy zdroju ( źródle nigdy nie wysychającym) –obecnie na jego miejscu stoją dwie pompy. Wieś leży na płaskim…
Pokrzywnica
Pokrzywnica to wieś w Gminie Szydłowo. Wieś liczy 277 mieszkańców. Jest to dawna wieś kościelna o dobrze zachowanym układzie owalnicy. Pierwotnie zabudowania leżały wokół pustego placu, w późniejszych latach zabudowanego przez budynki pastorówki i mniejsze…
Nowy Dwór
Nowy Dwór w Gminie Szydłowo położony jest przy granicy województwa Wielkopolskiego, sąsiadując z Gminą Wałcz w woj. Zachodniopomorskim. Wieś liczy obecnie 292 mieszkańców, położona jest na końcu asfaltowej drogi. Wieś składa się z dwóch części.…
Leżenica
Leżenica, wieś wchodząca w skład Gminy Szydłowo liczy 135 mieszkańców. Położona jest w pagórkowatej rolniczej okolicy. Wieś po raz pierwszy wzmiankowana w dokumentach w 1620 r. jako Leżenice, w 1641 r. jako Faulrich (czyli Leniwa…
Krępsko
krępsko w Gminie Szydłowo to wieś w otoczeniu lasów, położona nad Gwdą i Rurzycą. Liczba mieszkańców wsi wynosi 300 osób. We wsi swoje ujście do Gwdy ma rzeka Rurzyca (nazwa tej rzeki jest ahistoryczna, utworzona…
Kotuń
Kotuń, administracyjnie wchodzący w skład Gminy Szydłowo, to duża wieś sołecka licząca 763 mieszkańców Wieś Kotuń składa się z 3 części : dawnego majątku Kotuń (zachodnia część wsi) z blokami popegeerowskimi, starej części wsi wzdłuż…
Kłoda
Kłoda jest wsią należącą do Gminy Szydłowo. Wieś liczy obecnie 264 mieszkańców. Nazwa wsi jest ahistoryczna ( Kłodą zwano pobliską wieś, która dla odmiany nazwano Kępa) . Początek osady dał młyn na strudze Krępicy, notowany…
Gądek
Niewielka wieś Gądek leży w Gminie Szydłowo. Jest to dawna osada młyńska; w 1583 r. Andrzej Górka – starosta wałecki sprzedał młynarzowi Gędkowi młyn bez nazwy na strudze Pyszna, mającej swe źródła w Jarząbkowych Zdrojach.…
Jaraczewo
Jaraczewo to wieś sołecka położona w gminie Szydłowo. Liczba mieszkańców wynosi 433 osoby. Zabudowa dawnej wsi leży na osi północ –południe wzdłuż dwóch ulic, przeciętych przez szosę z Piły do Rusinowa. Odcięła ona 3 gospodarstwa…
Dolaszewo
Wieś sołecka Dolaszewo położona w Gminie Szydłowo liczy 1057 mieszkańców. Duża liczba mieszkańców wsi wynika z bliskiego położenia przy granicy byłego miasta wojewódzkiego – Piły i dużej ilości nowobudowanych domów mieszkalnych. Wieś dzieli się obecnie…
Dobrzyca
Dobrzyca to wieś położona w gminie Szydłowo. Liczba mieszkańców wsi stale rośnie, co wynika z jej atrakcyjnego położenia w pobliżu miasta Piły. Obecnie mieszka w niej ponad 500 osób. Dawna wieś leży na zachodnim brzegu…
Cyk
Cyk to niewielka osada w Gminie Szydłowo, położona przy drodze lokalnej z Dolaszewa do Kotunia. Początki osady sięgają XVI w. kiedy to w 1592 r. starosta ujski Stanisław Górka nadał Danielowi Klapsztynowi przywilej na odbudowę…
Coch
Niewielka osada Coch, zamieszkała przez 120 osób jest częścią wsi Skrzatusz . Leży na otwartym terenie otoczona wokół polami uprawnymi. Jest to dawny folwark, potem zamieniony na PGR, po którym pozostały charakterystyczne bloki mieszkalne. Dawny…
Zielonowo
Zielonowo to wieś leżąca w Gminie Trzcianka .Liczba mieszkańców tej wsi wynosi 214 osób Przywilej lokacyjny dla wsi wystawiła Zofia Czarnkowska 3 marca 1614 r. Był on potwierdzeniem wcześniejszego, bo mowa w nim o chłopach,…
Wrzeszczyna
Wrzeszczyna jest wsią położoną w Gminie Wieleń. Liczba mieszkańców wsi wynosi 579 osób. Nazwa wsi pojawia się w dokumentach w XVI w.; w dokumentach z lat 1564-65 mowa jest o dwóch stawach (wyższym i niższym)…
Wieleń
Wieleń jest uroczo położonym nad brzegami Noteci miastem o średniowiecznym rodowodzie. Pamiątką po wielowiekowej historii jest częściowo zachowany średniowieczny układ miasta, z rynkiem i wąskimi uliczkami w śródmieściu. Liczba mieszkańców miasta wynosi prawie 6000 mieszkańców,…
Rosko
Rosko to bardzo duża wieś należąca do Gminy Wieleń. Liczba mieszkańców wsi wynosi 1308 osób. Położona jest na południe od Noteci, przy drodze wojewódzkiej z Czarnkowa do Drezdenka. W Rosku działa największa w Wielkopolsce przetwórnia…
Potrzebowice
Potrzebowice – wieś w Gminie Drawsko. Dawna leśniczówka, Liczba mieszkańców wynosi 41 osób. Wieś jest siedzibą Nadleśnictwa Potrzebowice istniejącego od 1903 r. Gospodarowało ono w lasach państwowych prawidłowo zagospodarowanych oraz w lasach prywatnych, gdzie zręby…
Nowe Dwory
Nowe Dwory -wieś położona nad Notecią, należąca do Gminy Wieleń. Liczba mieszkańców wsi wynosi 378 osób. Wieś była drugą w Wielkopolsce osadą olenderską założoną w 1601 r. właściciel dóbr wieleńskich – Jan Czarnkowski zawarł z…
Mniszek
Mniszek to niewielka osada w Gminie Wieleń. Liczba mieszkańców wynosi tylko 29 osób. Początek osadzie dał młyn stojący na Bukówce. Czas powstania młyna w Mniszku –jednego z najstarszych zakładów tego typu na północ od Noteci…
Miały
Miały w Gminie Wieleń to duża wieś ze stacją kolejową na linii Poznań –Szczecin. Liczba mieszkańców wynosi 791 osób. Prawdopodobnie w średniowieczu wieś zwała się Biała Nadolna ( leżąca nad rzeka Białą, jak wówczas zwano…
Mężyk
Mężyk w Gminie Wieleń to wieś położona w Puszczy Noteckiej, nad rzeka Miałą, pomiędzy jeziorami Górne i Bąd. Liczba mieszkańców wsi wynosi 135 osób. Prawdopodobnie w średniowieczu wieś zwała się Biała Pośrednia ( leżąca nad…
Marianowo
Marianowo to wieś nadnotecka w Gminie Wieleń, łącząca się z sąsiednim Herburtowem; liczba mieszkańców wsi wynosi 116 osób. Początki wsi sięgają XVII wieku. Pierwszy przywilej lokacyjny dla wsi, wystawiony przez Zofię Czarnkowską ówczesną właścicielkę dóbr…
Łaski
Łaski wchodzą w skład Gminy Wieleń; to malowniczo położona w głębi Puszczy Noteckiej osada; Liczba mieszkańców wynosi 17 osób. W 1789 r. był tutaj szlachecki folwark zwany Alt Laatzig liczący 2 dymy. W 1905 r.…
Kuźniczka
Kuźniczka leży na terenie Gminy Wieleń. Jest to mała wieś położona nad rzeczką Bukówką, na skraju dużego kompleksu leśnego Puszczy nad Drawą. Liczba mieszkańców tej wsi wynosi 95 osób. Z terenu dzisiejszej wsi ,w 1563 r.…
Usypisko
Usypisko to niewielka osada w Gminie Trzcianka. Liczba mieszkańców tej osady wynosi 34 osób Wioseczka zwała się pierwotnie Neukotten ( Nowy Kocień). Założono ją 19.05.1832 r. – w czasie, kiedy hrabia von Blankensee był właścicielem…
Kocień Wielki
Kocień Wielki to wieś wchodząca w skład Gminy Wieleń. Liczba mieszkańców wsi wynosi 152 osoby. Według źródeł kościelnych wieś założono w 1611 r. Przywilej wystawiony przez Zofię Czarnkowską niestety nie zachował się. W 1614 r.…
Kałądek
Mała wieś nadnotecka, dawniej osada rybacka. Liczba mieszkańców 97 osób Około roku 1700 na zachód od Folsztyna leżał pański folwark a obok niego istniała wieś rybacka Kałądek. Rybacy z niewiadomego powodu przeprowadzili się do Wielenia…
Jaryń
Jaryń to osada nad Notecią należąca do Gminy Wieleń. Liczba mieszkańców wynosi 51 osób W 1789 r. był to liczący 2 dymy folwark szlachecki; w 1905 r. miał 90 mieszkańców. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego z…
Herburtowo
Herburtowo w Gminie Wieleń to dawna wieś olenderska na skraju Doliny Noteci. Liczba mieszkańców wynosi 213 osób Nazwa wsi pochodzi od nazwiska rodowego jej założycielki – Zofii Czarnkowskiej z domu Herburt von Fulsztyn. Wystawiony przez…
Gulcz
Wieś Gulcz leży na terenie Gminy Wieleń, przy drodze wojewódzkiej z Czarnkowa do Drezdenka. Liczba mieszkańców wsi wynosi 526 osób. Pierwsze informacje w źródłach pisanych o Gulczu pochodzą z XVI w. z tzw. falsyfikatów czarnkowskich…
Hamrzysko
Hamrzysko w Gminie Wieleń to wieś o zwartej zabudowie położona w Puszczy Noteckiej. Liczba mieszkańców wynosi 160 osób. Początek wsi dała kuźnica żelaza nad rzeką Miałą. Wzmiankowana w 1499 r. wieś szlachecka Hamer nie zapłaciła…
Gieczynek
Gieczynek jest niewielką wsią na terenie Gminy Wieleń. Liczy zaledwie 126 mieszkańców. Sprawia wrażenie jakby czas się w niej zatrzymał; Wieś o doskonale zachowanym układzie owalnicy i starej zabudowie nie oszpeconej nowszymi budynkami. Pośrodku wsi leży…
Folsztyn
Folsztyn to wieś położona w Gminie Wieleń. Liczba mieszkańców tej wsi to 321 osób. Oryginalna nazwa wsi pochodzi od nazwiska żony Jana Czarnkowskiego, właściciela dóbr wieleńskich. Jej rodowe nazwisko brzmiało Herbut von Fulsztyn. Nazwa wsi…
Dzierżażno Wielkie
Wieś Dzierżążno Wielkie leży przy drodze wojewódzkiej z Wielenia do Mirosławca, nad jeziorem tej samej nazwy. Liczba mieszkańców wsi wynosi 485 osób Wieś założono pod koniec XVI w. Na podstawie przywileju Piotra Czarnkowskiego, wystawionego 22.09.1593…
Dzierżażno Małe
Dzierżążno Małe to niewielka wieś w Gminie Wieleń. Liczy zaledwie 87 mieszkańców. Oryginalna nazwa wsi pojawia się po raz pierwszy w 1564 r. jako określenie pewnej łąki – Dzierżązna na pustkowiu. W tymże roku dokonano…
Dębogóra
Dębogóra to mała wieś w Gminie Wieleń. Wieś położona jest w malowniczym pagórkowatym krajobrazie, na skraju dużego kompleksu leśnego. Liczba mieszkańców wsi wynosi 262 osoby. Ze źródeł wiemy, że w 1605 r. we wsi istniał…
Biała
Wieś Biała jest malowniczo położona w Dolinie rzeki Miały ; liczba mieszkańców wsi wynosi 220 osób. okolica zamieszkała była już w średniowieczu. Wieś zwana była w średniowieczu Bela, Byala wysoka, Gurnabiala. Rzeka Miała, nad którą leży wieś,…
Zofiowo
Zofiowo w Gminie Trzcianka to duża nadnotecka wieś – ulicówka licząca 462 mieszkańców. We wsi przeważają niewielkie gospodarstwa rolne specjalizujące się w hodowli bydła i produkcji mleka. Domy pobudowano po południowej stronie drogi, od łąk…
Walkowice
Walkowice położone są w Gminie Czarnków, Jest to wieś sołecka licząca 332 mieszkańców, leżąca na skarpie nad doliną Noteci. W okolicy już od XVII wieku funkcjonują kopalnie żwiru i piasku. Walkowice wymienione są w podrobionym…
Średnica
Średnica w Gminie Trzcianka to wieś o rozrzuconej zabudowie, bez wyraźnego centrum, licząca 235 mieszkańców. Wieś wielokrotnie zmieniała swoją nazwę …. Powstała z połączenia dawnych kolonii Marienbusch (Maryi Gaj) i Jaegersburg ( Myśliwski Zamek) .…
Śmieszkowo
Śmieszkowo wchodzi w skład Gminy Czarnków. Jest to duża wieś sołecka leżąca w strefie podmiejskiej Czarnkowa. Zamieszkuje ją 800 osób. Istniejący przemysł to lokalny tartak. W 1580 r. należało do Zofii i Jadwigi Czarnkowskich, pierwsza…
Sarbia i Sarbka
Sarbia i Sarbka- dwie wsie w Gminie Czarnków tworzące jedno sołectwo złożone z dwóch wsi o różnym rodowodzie i wyglądzie. Sarbia to wieś, której początki sięgają średniowiecza, obecnie zamieszkana jest przez 311 osób; Sarbka to…
Romanowo Górne i Dolne
Wieś położona wzdłuż drogi lokalnej z Czarnkowa do Ujścia. Najdłuższa ulicówka w Wielkopolsce o długości ponad 8 kilometrów. Dzieli się na Romanowo Dolne liczące 810 mieszkańców i Romanowo Górne zamieszkałe przez 461 osób. Nazwa wsi…
Radosiew
Mała wieś leżąca nad strugą Rudnicą ( przepływa też przez Kuźnicę) wpadającą do Noteci. Liczba mieszkańców 159 osób. W XIX w. pod wsią odkopano cmentarzysko z popielnicami i naszyjnik złoty. Pierwsza wzmianka z 1580 r.…
Radolinek
Mała wieś malowniczo położona na skraju Doliny Noteci przy bocznej drodze. Z jednej strony drogi wznoszą się wzgórza porośnięte lasem z drugiej rozległe łąki, na których pasą się duże stada bydła. Zabudowania wsi ciągną się…
Pianówka
Pianówka w Gminie Czarnków to niewielka wieś położona nad Notecią. Razem z Gorajem– Zamkiem i Górą tworzy jedno sołectwo zamieszkane przez 512 osób. Historia wsi sięga XV wieku; w 1486 r. w dokumentach pojawia się…
Paliszewo
Paliszewo to niewielka wieś w Gminie Czarnków. Liczy zaledwie 70 mieszkańców.. Położona jest przy bocznej drodze do Marunowa, wchodząca w skład sołectwa Gębice. Zabudowania wsi rozrzucone są wśród pól w znacznej odległości od siebie. W…
Osuch
Osuch to niewielka osada w Gminie Czarnków. Położona jest przy drodze z Czarnkowa do Romanowa oraz nieczynnej linii kolejowej Krzyż –Piła. W Osuchu znajdują się Zakłady Mięsne oraz duży kompleks stawów z gospodarstwem agroturystycznym. W…
Mikołajewo
Mikołajewo w Gminie Czarnków to niewielka wieś położona w Dolinie Noteci na obszarze chronionego krajobrazu. Zamieszkuje ją 308 osób. Historia wsi jest krótka, pierwsza wzmianka pochodzi z 1821 r. W XIX w. liczyło 23 domy…
Marunowo
Marunowo wchodzi w skład Gminy Czarnków. Jest to wieś o średniowiecznym układzie owalnicy, obecnie o rozproszonej zabudowie położona na skraju dużych kompleksów leśnych. We wsi znajdują się gospodarstwa rolne o powierzchni między 15 -30 ha…
Kuźnica Czarnkowska
Kuźnica Czarnkowska to duża wieś nad strugą Rudnicą, licząca ponad 1000 mieszkańców. We wsi znajdują liczne sklepy i firmy. Wieś wchodzi w skład Gminy Czarnków. Miejscowość leży na starej drodze handlowej z Poznania nad Bałtyk.…
Komorzewo
Komorzewo wchodzące w skład Gminy Czarnków, razem z osadą Ciążyń tworzą jedno sołectwo o zwartej zabudowie. Liczy obecnie 309 mieszkańców. Duża część gospodarstw we wsi prowadzi produkcję sadowniczą. Według SGKP pod koniec XIX w. we…
Jędrzejewo
Jędrzejewo to duża wieś w Gminie Czarnków. Wieś obecnie liczy 925 mieszkańców. Jędrzejewo zostało lokowane jako owalnica z kościołem i cmentarzem pośrodku wsi. Po 1815 r. oraz po likwidacji pańszczyzny w latach 30-tych XIX w.…
Hutka
Hutka to niewielka osada w gminie Czarnków. Liczba mieszkańców osady wynosi 40 osób. Warto zobaczyć : zespół dworski: dwór, ob. mieszkania, mur., k. XIX w. park dworski, XIX/XX w.
Huta
Huta to położona w Gminie Czarnków duża wieś o typowym układzie wielodrożnicy, powstałej przy skrzyżowaniu ważnych dróg. Liczba mieszkańców wsi wynosi 541 osób. Niemiecka nazwa wsi to Althuette ( Stara Huta). Pochodzący z XIX w.…
Grzępy
Grzępy to niewielka miejscowość, najmniejsze sołectwo w gminie Czarnków, z bardzo rozdrobnionymi gospodarstwami rolnymi. Liczy tylko 96 mieszkańców. Od nazwy wsi pochodzi nazwa „Grzempach” nadana meteorytowi kamiennemu, który spadł 3 września 1910 roku na terenie…
Góra – Pianówka
Góra – Pianówka to sołectwo leżące w Gminie Czarnków, obejmujące dwie wsie: Górę i Pianówkę –razem liczące 518 mieszkańców; częścią miejscowości jest także osada Goraj –Zamek leżąca na jednym ze wzniesień pasma wzgórz morenowych, znana…
Gębiczyn
Gębiczyn, położony w Gminie Czarnków to obecnie niewielka wieś o rozproszonej zabudowie, skrytej pośród lasów; liczy 137 mieszkańców. W porównaniu z ubiegłym stuleciem nastąpił potężny spadek liczby ludności. Jest to dawna wieś olenderska zwana niegdyś…
Gębice
Gębice to duża wieś sołecka w Gminie Czarnków; liczba mieszkańców wsi wynosi 986 osób. W skład sołectwa wchodzą także wsie Paliszewo, Sobolewo i Hutka. Gębice to wieś rolnicza, przeważają uprawy zbóż i ziemniaków oraz hodowla…
Gajewo
Gajewo należące do Gminy Czarnków to wieś sołecka o rozproszonej zabudowie siedliskowej, leżąca na skraju dużych obszarów leśnych. Liczba mieszkańców wsi wynosi 433 osoby. Gospodarstwa rolne prowadzą głównie hodowlę bydła. Początki wsi sięgają drugiej połowy…
Czarnków
Czarnków to urokliwe wielkopolskie miasteczko położone nad Notecią. Jest stolicą powiatu czarnkowsko -trzcianeckiego, siedzibą władz miejskich i gminnych. Miasto liczy obecnie prawie 11 tysięcy mieszkańców. Dobrze rozwinięty jest przemysł; duże zakłady produkcji drzewnej. Nazwa miasta…
Ciszkowo
Ciszkowo to wieś sołecka wchodząca w skład gminy Czarnków. Jest malowniczo położona między wysokimi wzgórzami Moreny Czarnkowskiej a Notecią, która podchodzi prawie pod zabudowania wsi. Wieś liczy obecnie 319 mieszkańców. Ciekawostką jest czynna przeprawa promowa…
Bukowiec
Bukowiec to wieś sołecka wchodząca w skład Gminy Czarnków. Cechuje ją rozproszona, luźna zabudową pośród łąk nadnoteckich. Wieś leży na Obszarze Chronionego Krajobrazu Dolina Noteci. Liczba mieszkańcówwsi wynosi 207 osób.Bukowcem (Bukowym Ostrowem) zwano dawniej pola…
Białężyn
Białężyn, położony w gminie Czarnków, to wieś o najmniejszej w gminie powierzchni użytków rolnych i dużym rozdrobnieniu gospodarstw rolnych. Liczy 178 mieszkańców.W dokumentach z 1432 r. wzmiankowana jest jako Byalanschino,w 1506 r. jako Bialazyno. Była to…
Zacharzyn
Zacharzyn położony jest w Gminie Chodzież. Sołectwo Zacharzyn obejmuje wsie Zacharzyn (719 mieszkańców) i Wymysław ( 64 mieszkańców). Liczba mieszkańców sołectwa wynosi 789 osoby. Historia obu wsi jest podobna –zostały założone w XIX przez rodzinę…
Trojanka
Trojanka w Gminie Chodzież to malowniczo położona osada wchodząca w skład sołectwa Oleśnica. Liczy zaledwie 16 mieszkańców. Gruntowa droga z Oleśnicy do Trojanki obsadzona pomnikowymi drzewami prowadzi wzdłuż stawów rybackich. Atrakcją są liczne stada ptaków…
Trzaskowice
Trzaskowice w Gminie Chodzież to niewielka wieś licząca około 50 mieszkańców; wchodzi w skład sołectwa Stróżewo. Do Trzaskowic dojechać można gruntową wąską drogą. W XVI w. istniał folwark Huta Ostrowska, w następnym stuleciu wspomniany podczas…
Słomki
Słomki położone są w Gminie Chodzież. Jest to niewielka wieś ( 61 mieszkańców) w sołectwie Konstantynowo. We wsi jest 4 rolników. W 1577 r. zwane Slanki –było w nich 6 i pół ślada osiadłych i…
Strzelce
Strzelce należą administracyjnie do Gminy Chodzież. Położone są w niewielkiej odległości od miasta Chodzież, przy drodze do Wyrzyska. Wieś sołecka nad rzeką Słomką; do sołectwa należy także Strzelęcin. Sołectwo zamieszkuje 880 osób. Jest drugie pod…
Stróżewko
Stróżewko w Gminie Chodzież to osada na skraju dużego kompleksu leśnego ( 79 mieszkańców) należąca do sołectwa Stróżewo. Dawny folwark w 1905 r. liczący 61 mieszkańców. Zabytki: Zespół folwarczny : rządcówka nr 1,dom.dom nr 3,budynek…
Stróżewo
Stróżewo to zadbana wieś w Gminie Chodzież. Sołectwo Stróżewo składa się z wsi: Stróżewko ( 79 mieszkańców), Krystynka ( 49 mieszkańców), Stróżewo. Liczba mieszkańców sołectwa 410 osób. Zajmuje powierzchnię 2200 ha. Wieś Stróżewo liczy 334…
Stróżewice
Stróżewice, wieś sołecka, położone są w Gminie Chodzież. Sołectwo Stróżewice składa się z wsi Stróżewice, Jacewko (osada leśna) i Trzaskowice (51 mieszkańców, z dobrze zachowaną dawną zabudową wsi) Wieś Stróżewice rozłożyła się kołem na zachód…
Rudki
Niewielka wieś ( 39 osób) wchodząca w skład sołectwa Konstantynowo. We wsi jest 2 rolników. Zabytki : Zagroda nr 3, stodoła przy domu nr 7
Rataje
Największa wieś w gminie Chodzież, licząca ponad 1000 mieszkańców. Wzmianki od XV w. Dawna wieś służebna zamku chodzieskiego . ( Rataj był to wolny chłop, który za pożyczkę na zakup roli zobowiązany był do pracy…
Pietronki
Pietronki należą do Gminy Chodzież. Jest to nieduża wieś sołecka licząca 156 mieszkańców, w tym tylko jeden rolnik. Wieś o układzie typowej ulicówki. Historia: Wieś notowana w źródłach od XV w. Założycielem był Hanco, syn…
Podanin
Podanin – duża wieś w Gminie Chodzież. Obecnie liczy 469 mieszkańców. Wieś zachowała dawny układ przestrzenny – owalnicy ze stawem i kościołem w centrum wsi Wieś położona jest przy drodze krajowej nr 11, uchodzi za…
Oleśnica
Sołectwo Oleśnica położone w Gminie Chodzież obejmuje wsie: Oleśnica ( 392 mieszkańców), Kierzkowice ( 44 mieszkańców w 3 blokach popegeerowskich), Cisze ( 20 mieszkańców i jedno gospodarstwo rolne) oraz Trojankę –zwana perełką krajobrazową gminy ze…
Nietuszkowo
Nietuszkowo położone na stromej nadnoteckiej skarpie wchodzi w skład Gminy Chodzież. Wieś liczy 339 mieszkańców, we wsi działają tylko dwa gospodarstwa rolne. Najbardziej znanym mieszkańcem wsi jest pan Kazimierz Słodowy –artysta ludowy. Dawna nazwa wsi…
Milcz
Wieś sołecka Milcz leży w Gminie Chodzież; w skład sołectwa Milcz wchodzą wsie : Milcz, Ciszewo ( suszarnia pasz), Kamionka ( malowniczo położona wieś, 56 mieszkańców), Studzieniec ( 174 mieszkańców) . Sołectwo liczy ogółem 736…
Krystynka
Niewielka wieś Krystynka ( 49 mieszkańców) wchodzi w skład sołectwa Stróżewo w Gminie Chodzież. W 1789 r. była to wieś szlachecka o 5 dymach; w 1905 r. miała 48 mieszkańców. Jak widać przez ostatnie stulecie…
Konstantynowo
Konstantynowo w gminie Chodzież to wieś sołecka licząca 117 mieszkańców. Całe sołectwo Konstantynowo, poza Konstantynowem obejmuje wsie: Słomki (61 mieszkańców), Rudki (39 osób), Mirowo ( malowniczo położona wieś, licząca 56 mieszkańców, przechodzi przez nią ścieżka…
Kamionka
Kamionka to wieś należąca do sołectwa Milcz w Gminie Chodzież. Mieszka tu 56 osób. Jest malowniczo położona pośród wysokich pagórków. W centrum wsi znajduje się leśniczówka i staw. Przy granicy wsi stoją budynki browaru Gontyniec,…
Cisze
Cisze to maleńka leśna osada należąca do sołectwa Oleśnica w Gminie Chodzież. Liczba mieszkańców wynosi 20 osób, w osadzie jest tylko jedno gospodarstwo rolne. Zabudowania osady położone są z dala od siebie w gęstym lesie, …
Ciszewo
Ciszewo to część miejscowości Milcz, liczba stałej ludności osady wynosi 4 osoby. Z oddalenia osada wydaje się większa niż w rzeczywistości; znajduje się tu suszarnia pasz, widoczna z daleka pośród nadnoteckich łąk. W średniowieczu istniał…
Wrząca
Wrząca położona w Gminie Trzcianka to niewielka wieś, od 1995 r osobne sołectwo, najmłodsze w całej gminie. Zamieszkała jest przez 200 osób. Wieś ma zwartą zabudowę. Większość budynków mieszkalnych usytuowanych jest w sąsiedztwie skrzyżowania z…
Wapiarnia I i III
Wapniarnia I oraz III to sołectwa o intrygującej nazwie położone w Gminie Trzcianka. W sołectwach mieszka prawie 190 osób. Miejscowości te położone są po obu stronach drogi i linii kolejowej łączącej Piłę z Trzcianką. Na…
Teresin
Teresin w Gminie Trzcianka to niewielka wieś sołecka zamieszkała przez 130 osób. Położona jest w malowniczej pagórkowatej okolicy, leży na bogatych pokładach węgla brunatnego. Grunty otaczające wieś są słabej jakości, więc rolnictwo nie rozwinęło się.…
Straduń
Straduń leży w Gminie Trzcianka. Jest to wieś sołecka zamieszkała przez 264 osoby. Położona nad J. Straduńskim o powierzchni 116ha, (długości 2,5 km, największa szerokość 400m, głębokość ponad 6m), akwen o czystej wodzie, w całości…
Stobno
Stobno to ładna, zadbana wieś w Gminie Trzcianka. Stobno liczy 597 mieszkańców. Z rolnictwa utrzymuje się tylko kilkanaście gospodarstw, podczas gdy na początku lat 70- tych XX wieku we wsi było 130 rolników. W Stobnie…
Smolarnia
Smolarnia w Gminie Trzcianka to malowniczo położona wśród lasów, nad J. Straduńskim wieś licząca 123 mieszkańców. Najstarsza część wsi nazywała się dawniej Rychlik; był to folwark dóbr Białej odnotowany w wałeckich księgach grodzkich w 1629…
Siedlisko
Siedlisko wchodzi w skład Gminy Trzcianka. To duża wieś sołecka o długiej historii, liczy 1001 mieszkańców. Pisana historia wsi zaczyna się w dniu 26.07.1591 r., kiedy to Jan Czarnkowski nadał przywilej dla Bartłomieja Warnke na…
Sarcz
Sarcz w Gminie Trzcianka to niewielka wieś o zabudowie rozrzuconej pośród lasów. Wieś zamieszkuje 190 osób. Rozproszona zabudowa wsi leży w lasach nad Jeziorami Sarcz i Okunie. Przez wieś przepływa Niekurska Struga. Z długiej historii…
Rychlik
Miejscowość o blisko czterowiekowej historii (pierwsza wzmianka pochodzi z 1629 r.) Wieś zamieszkuje 367 osób. Istnieje tu kilka małych gospodarstw rolnych oraz 4 większe. Są też dwa gospodarstwa szkółkarskie roślin ozdobnych. Nazwę wsi – Rychlik…
Runowo
Runowo w Gminie Trzcianka to wieś licząca 364 mieszkańców. Leży w malowniczej okolicy, na niewielkich wzniesieniach, w sąsiedztwie otaczających ją od południa i wschodu lasów. Pierwszy przywilej dla sołtysa Runowa wystawił Jan Czarnkowski, pan na…
Radolin
Radolin to dawne miasteczko, obecnie wieś położona w Gminie Trzcianka. Leży pod pasmem wysokich stromych wzgórz morenowych górujących nad doliną Noteci. Nad wsią wznosi się Góra Zamkowa z piękną panoramą doliny. Radolin liczy 405 mieszkańców.…
Przyłęki
Przyłęki w Gminie Trzcianka to wieś położona na uboczu., od szosy z Trzcianki do Wielenia oddziela ją las. Wieś liczy 313 mieszkańców. Jest to “młoda” wieś, ponieważ jej historia zaczyna się w 1836 r., kiedy…
Pokrzywno – Kępa
Pokrzywno i Kępą to dwie połączone ze sobą wsie w Gminie Trzcianka. Jest to najmłodsze w gminie sołectwo. Tworzą je dwie odrębne miejscowości oddzielone miedzą. Pokrzywno liczy ponad 230 mieszkańców, Kępa niespełna 50. Początek osadzie…
Nowa Wieś
Nowa Wieś położona jest w Gminie Trzcianka. Wieś o typowym układzie owalnicy ze stawem pośrodku, liczy obecnie 353 mieszkańców. Pierwsze wzmianki o tej miejscowości – udokumentowane aktem nadania – pochodzą z 1618 r. kiedy to…
Niekursko
Niekursko wchodzi w skład Gminy Trzcianka. Liczy obecnie 387 mieszkańców. Pierwsze wzmianki w źródłach dotyczą młyna wodnego działającego na terenie obecnej wsi. W dniu 16.09.1609 r. Adam Czarnkowski odnawia przywilej dla młyna w Niekursku, dnia…
Łomnica
Wieś liczy 308 mieszkańców. Poza wsią, gdzie koncentruje się większość zabudowy, należą do Łomnicy przysiółki: Łomnica – Młyn, Łomnica – Folwark i Łomnica Pierwsza oraz Leśniczówka. Na północ od wsi w okolicznym krajobrazie zaznacza się…
Rudka
Rudka należąca do Gminy Trzcianka to niewielka wieś położona wśród pól, licząca 68 mieszkańców. Pierwotnie był to folwark wsi Runowo, założony krótko po 1611 r. Według poznańskich ksiąg grodzkich w 1619 r. folwark należał do…
Górnica
Górnica leży na obszarze Gminy Trzcianka . Wieś liczy około 140 mieszkańców, ma charakter wsi letniskowej. Liczba mieszkańców wsi znacznie spadła od początku XX wieku, kiedy zamieszkiwało ją prawie 500 osób. Wieś powstała w miejscu…
Biała
Biała to największa wieś w gminie Trzcianka; liczy 1021 mieszkańców. Do sołectwa należą również Kadłubek (ok. 80 mieszkańców) i Osiniec (ok.70 mieszkańców). Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1378 r., kiedy to odnotowano, że Jan Czarnkowski…
Biernatowo
Biernatowo to wieś leżąca w Gminie Trzcianka. We wsi obecnie mieszka 191 osób. Są w niej 42 budynki mieszkalne i pomimo słabych ziem (ziemie V i VI klasy ) aż 8 gospodarstw rolnych powyżej 10…