Żelichowo

Żelichowo w Gminie Krzyż Wielkopolski to położona wśród malowniczych lasów, w pobliżu leśnych jezior, w dolinie Człopi wieś.   Wieś, ukryta pośród wysokich pagórków liczy obecnie 319 mieszkańców. Pierwsza wzmianka o wsi pojawia się w poznańskich…

Rzeczyn

Rzeczyn to niewielka wieś w Gminie Krzyż Wielkopolski położona nad Jeziorem Królewskim. W 1905 r. liczył zaledwie 38 mieszkańców. Warto zobaczyć: cmentarz ewangelicki założony w połowie XIX wieku, obecnie nieczynny. Nagrobki i mogiły w większości…

Nowe Osieczno

Nowe Osieczno, położone nad Drawą to wieś w Gminie Krzyż Wielkopolski. Obecnie wchodzi w skład sołectwa Przesieki. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1653 r. W owym czasie  była tu karczma i rzeźnik. W nowszych…

Przesieki

Przesieki – wieś położona w Gminie Krzyż Wielkopolski. Obecnie wieś liczy zaledwie 67 mieszkańców. Położona jest  przy dawnej drodze z Berlina do Gdańska, w pobliżu rzeki Drawy,  nad Przysieką (rzeczka, lewy dopływ Drawy, wypływa z…

Łokacz Mały

Łokacz Mały to wieś w Gminie Krzyż Wielkopolski. Z miastem Krzyż wieś łączy wspólna ulica Mickiewicza, która prowadzi do Ośrodka Wypoczynkowego nad jeziorem. Na przełomie lat 70. i 80. minionego wieku powstało tu osiedle domków…

Lubcz Wielki

Lubcz Wielki jest wsią położoną w Gminie Krzyż Wielkopolski. Liczba mieszkańców wsi to 287 osób. Historia wsi sięga końca XVIII wieku. W latach 1782-1784 właścicielka dóbr wieleńskich – Joanna Sapieha zawiera indywidualne kontrakty z osadnikami,…

Lubcz Mały

Lubcz Mały w Gminie Krzyż Wielkopolski to wieś rozrzucona pośród łąk nadnoteckich; liczy 185 mieszkańców. Początki wsi, podobnie jak sąsiedniego Lubcza Wielkiego sięgają końca XVIII wieku. W 1782 r. właścicielka dóbr wieleńskich, hrabina Joanna Sapieha…

Krzyż

Krzyż Wielkopolski – stolica gminy, jest młodym miastem; prawa miejskie uzyskał w 1935 roku. Początek miastu dała osada kolejowa powstała przy budowanej linii kolejowej ze Szczecina do Poznania. Obecnie liczba mieszkańców miasta wynosi 6200 osób.…

Kuźnica Żelichowska

kuźnica Żelichowska wchodzi w skład gminy Krzyż Wielkopolski. Wieś liczy obecnie 257 mieszkańców. Leży w malowniczej okolicy; pomiędzy wsią a Dębogóra ciągnie się kilka ozów, z których najwyższy tzw. oz babiogórski sięga do 85 m.…

Kałądek

Wieś Kałądek wchodzi w skład Gminy Wieleń. Liczba mieszkańców wsi wynosi 109 osób. początek wsi dała dawna osada rybacka. Około r. 1700 na zachód od Folsztyna znajdował się  folwark a obok niego dawna wieś rybacka…

Huta Szklana

Huta Szklana to wieś leżąca w gminie Krzyż wielkopolski. Zabudowania wsi są rozrzucone na znacznej przestrzeni, wzdłuż kilku łączących je dróg. Wieś leży na skraju dużych lasów, wchodzących w skład Puszczy nad Drawą.  Liczba mieszkańców…

Brzegi

wieś Brzegi położona w Gminie Krzyż Wielkopolski liczy 183 mieszkańców. Leży na skraju dużego kompleksu leśnego Puszczy nad Drawą. Wieś powstała stosunkowo niedawno; założył ją w 1716 r. właściciel dóbr wieleńskich Jan Kazimierz Sapieha. W 1789…

Bielice Nowe

Wieś, chociaż położona na przeciwległym brzegu Drawy należy do Gminy Krzyż Wielkopolski. Dawna polska granica sięgała do Drawy, tereny położone po drugiej stronie były niemieckie. Wieś leżała po zachodniej (niemieckiej) stronie Drawy. W granicach Polski…

Pełcza

Pełcza w Gminie Drawsko to wieś położona na łąkach nadnoteckich. Zabudowa jest rozproszona, liczba mieszkańców wynosi 110 osób. Jest to dawna kolonia, założona w 1756 r. przez króla Prus – Fryderyka Wielkiego; w 1809 r.…

Piłka

Piłka wchodzi w skład Gminy Wieleń. Jest to wieś o zwartej zabudowie, w jej skład wchodzą także liczne przysiółki  położone w leśnych enklawach ( Borzysko –Młyn, Harenda, Kaczeniec, Piłka – folwark, Piłka –las, Dąbrówka). Liczba…

Pęckowo

Pęckowo w Gminie Drawsko jest dużą wsią o zwartej zabudowie i układzie wielodrożnicy. Liczba mieszkańców wynosi 1030 osób. Historia: Pierwotnie było to własność królewska potem szlachecka. Zwana w 1458 r. Panczkow, w 1510 Paczko, w…

Moczydła (Erbenwunsch)

  Moczydła w Gminie Drawsko położone są na nadnoteckich łąkach. Historia wsi jest stosunkowo krótka; założona w 1765 r. z polecenia króla Prus Fryderyka Wielkiego kolonia na początku XIX w. ( w 1809 r.) liczyła…

Marylin

Marylin w Gminie Drawsko to niewielka osada letniskowa położona w lasach w Puszczy Noteckiej.Liczba stałych mieszkańców wsi wynosi tylko 86 osób. W dokumentach okolica Marylina występuje pod koniec XVI w. wówczas to nad stawem zwanym…

Kwiejce Nowe

Kwiejce Nowe w Gminie Drawsko to niewielka leśna wieś; Liczba ludności wynosi 111 osób. Zabudowa wsi jest rozrzucona po leśnych polanach. W 1910 r. zwane były Neu Sorge;  miały aż 638 mieszkańców. W 2004 r.…

Kwiejce

Kwiejce Stare to dawna wieś istniejąca już w XVI wieku. Obecnie wieś zamieszkała jest przez 108 osób. Leży przy drodze lokalnej z Chełstu do Piłki. Wieś w swojej historii należała do dóbr wieleńskich. We wsi…

Kawczyn

Kawczyn to nadnotecka wieś wchodząca w skład Gminy Drawsko. Liczba mieszkańców wsi wynosi 357 osób. Początek wsi dała kolonia założona w 1765 r. przez Fryderyka Wielkiego, nazwana przezeń Neu Erbach. Leżała wówczas na terenie Prowincji…

Kamiennik

Kamiennik administracyjnie wchodzi w skład Gminy Drawsko. Liczba mieszkańców tej wsi wynosi 269 osób. W dokumentach pierwsza wzmianka pojawia się w 1564 r. ; mowa jest o stawie „na kamienczu”. W 1580 r. zwany był…

Drawski Młyn

Drawski Młyn -to duża wieś w gminie Drawsko. Położona jest nad Notecią a zamieszkuje ją 1095 osób. We wsi działa nieprzerwanie od połowy XIX w. odlewnia żeliwa ciągłego, produkująca części do maszyn rolniczych.   Nazwa…

Chełst

Chełst leżący w Gminie Drawsko to duża wieś sołecka  na skraju Puszczy Noteckiej, nad rzeką Miałą licząca 542 mieszkańców.  Dojeżdżając do wsi, z drogi przed i za wsią mamy ładny rozległy widok Doliny Noteci i…

Drawsko

Drawsko leżące na południowym brzegu Noteci jest centrum administracyjnym Gminy Drawsko. Jest to bardzo duża wieś, siedziba urzędu Gminy. Liczba mieszkańców wsi wynosi 1630 osób. Rozwój Drawska wynikał z jego położenia jako ostatnia polska wieś…

Borzysko Młyn

Jest to niewielka osada leśna, położona nad Jeziorem Długim obecnie część wsi Piłka w Gminie Drawsko. Zabudowania stoją na rozstajach dróg do Kwiejc, Skwierzyny i Drawska. W okolicznych lasach według gminnej ewidencji znajdują się aż…

Zawada

Zawada położona jest w Gminie Szydłowo. Jest to dawna wieś kościelna licząca 457 mieszkańców, położona na skraju dużego kompleksu leśnego. Wieś ma ciekawy układ złożony z 3  równoległych ulic, dwie zewnętrzne były brukowane już na…

Zabrodzie

Zabrodzie wchodzi w skład Gminy Szydłowo. Liczba mieszkańców tej malowniczo położonej wsi to tylko 33 osoby. Mała wieś nad Piławą, w pobliżu jej połączenia z Dobrzycą. Dalszy bieg rzeki wędkarze nazywają „Połączone” . Przed wojną…

Tarnowo

Tarnowo to niewielka wieś położona w Gminie Szydłowo. Wieś liczy  obecnie 131 mieszkańców. Podzielona jest na dwie odrębne części: dawny majątek z młynem i wieś oddaloną o 400 m. Większość zabudowań wzdłuż jednej ulicy, pomiędzy…

Szydłowo

Szydłowo to stolica gminy o tej samej nazwie. Wieś liczy 825 mieszkańców. Wieś o układzie owalnicy wokół znajdującego się w centrum stawu. Gleby są urodzajne ale kamieniste; Wieś lokowano w miejscu dawnego lasu zwanego Szydłowo.…

Stara Łubianka

Stara Łubianka to bardzo duża wieś sołecka w gminie Szydłowo licząca 1475 mieszkańców. Do sołectwa należy osada Czaplino. We wsi zachowało się kilka chałup szachulcowych. W centrum znajdują się pomniki ku czci poległych żołnierzy 1…

Skrzatusz

Skrzatusz w Gminie Szydłowo znany jest głównie jako cel licznych pielgrzymek. Jest to wieś sołecka licząca 817 mieszkańców. Leży przy starej drodze pocztowej Wałcz-Dobino-Skrzatusz-Zawada- Piła. Obszar wsi obejmuje również wybudowania Pluty, Klęśnik, Wildeck i Probostwo.…

Róża Wielka

Róża Wielka to wieś sołecka wchodząca w skład Gminy Szydłowo. Liczba mieszkańców wynosi 550 osób. Wieś założono przy zdroju ( źródle nigdy nie wysychającym) –obecnie na jego miejscu stoją dwie pompy. Wieś leży na płaskim…

Pokrzywnica

Pokrzywnica to wieś w Gminie Szydłowo. Wieś liczy 277 mieszkańców. Jest to dawna wieś kościelna o dobrze zachowanym układzie owalnicy. Pierwotnie zabudowania leżały wokół pustego placu, w późniejszych latach zabudowanego przez budynki pastorówki i mniejsze…

Nowy Dwór

Nowy Dwór w Gminie Szydłowo położony jest przy granicy województwa Wielkopolskiego, sąsiadując z Gminą Wałcz w woj. Zachodniopomorskim. Wieś liczy obecnie 292 mieszkańców, położona jest na końcu asfaltowej drogi. Wieś składa się z dwóch części.…

Leżenica

Leżenica, wieś wchodząca w skład Gminy Szydłowo liczy 135 mieszkańców. Położona jest w pagórkowatej rolniczej okolicy. Wieś po raz pierwszy wzmiankowana w dokumentach w 1620 r. jako Leżenice, w 1641 r. jako Faulrich (czyli Leniwa…

Krępsko

krępsko w Gminie Szydłowo to wieś w otoczeniu lasów, położona nad Gwdą i Rurzycą. Liczba mieszkańców wsi wynosi 300 osób. We wsi swoje ujście do Gwdy ma rzeka Rurzyca (nazwa tej rzeki jest ahistoryczna, utworzona…

Kotuń

Kotuń, administracyjnie wchodzący w skład Gminy Szydłowo, to duża wieś sołecka licząca 763 mieszkańców Wieś Kotuń składa się z 3 części : dawnego majątku Kotuń (zachodnia część wsi) z blokami popegeerowskimi, starej części wsi wzdłuż…

Kłoda

Kłoda jest wsią należącą do Gminy Szydłowo. Wieś liczy obecnie 264  mieszkańców. Nazwa wsi jest ahistoryczna ( Kłodą zwano pobliską wieś, która dla odmiany nazwano Kępa) . Początek osady dał młyn na strudze Krępicy, notowany…

Gądek

Niewielka wieś Gądek leży w Gminie Szydłowo. Jest to dawna osada młyńska; w 1583 r. Andrzej Górka –  starosta wałecki sprzedał młynarzowi Gędkowi młyn bez nazwy na strudze Pyszna, mającej swe źródła w Jarząbkowych Zdrojach.…

Jaraczewo

Jaraczewo to wieś sołecka położona w gminie Szydłowo. Liczba mieszkańców wynosi  433 osoby. Zabudowa dawnej wsi  leży na osi północ –południe wzdłuż dwóch ulic, przeciętych przez szosę z Piły do Rusinowa. Odcięła ona 3 gospodarstwa…

Dolaszewo

Wieś sołecka Dolaszewo położona w Gminie Szydłowo  liczy 1057 mieszkańców. Duża liczba mieszkańców wsi wynika z bliskiego położenia przy granicy byłego miasta wojewódzkiego – Piły i dużej ilości nowobudowanych domów mieszkalnych.  Wieś dzieli się obecnie…

Dobrzyca

Dobrzyca to wieś położona w gminie Szydłowo. Liczba mieszkańców wsi stale rośnie, co wynika z jej atrakcyjnego położenia w pobliżu miasta Piły. Obecnie mieszka w niej ponad 500 osób. Dawna wieś leży na zachodnim brzegu…

Cyk

Cyk to niewielka osada w Gminie Szydłowo, położona przy drodze lokalnej z Dolaszewa do Kotunia. Początki osady sięgają XVI w. kiedy to w 1592 r. starosta ujski Stanisław Górka nadał Danielowi Klapsztynowi przywilej na odbudowę…

Coch

Niewielka osada Coch, zamieszkała przez 120 osób jest częścią wsi Skrzatusz . Leży na otwartym terenie otoczona wokół polami uprawnymi. Jest to dawny folwark, potem zamieniony na PGR, po którym pozostały charakterystyczne bloki mieszkalne. Dawny…

Zielonowo

Zielonowo to wieś leżąca w Gminie Trzcianka .Liczba mieszkańców tej wsi wynosi 214 osób Przywilej lokacyjny dla wsi wystawiła Zofia Czarnkowska 3 marca 1614 r. Był on potwierdzeniem wcześniejszego,  bo mowa w nim o chłopach,…

Wrzeszczyna

Wrzeszczyna jest wsią położoną w Gminie Wieleń. Liczba mieszkańców wsi wynosi 579 osób. Nazwa wsi pojawia się w dokumentach w XVI w.; w dokumentach z lat 1564-65 mowa jest o dwóch stawach (wyższym i niższym)…

Wieleń

Wieleń jest uroczo położonym nad brzegami Noteci miastem o średniowiecznym rodowodzie.  Pamiątką po wielowiekowej historii jest częściowo zachowany średniowieczny układ miasta, z rynkiem  i wąskimi uliczkami w śródmieściu. Liczba mieszkańców miasta wynosi prawie 6000 mieszkańców,…

Rosko

Rosko to bardzo duża wieś należąca do Gminy Wieleń. Liczba mieszkańców wsi wynosi 1308  osób. Położona jest na południe od Noteci, przy drodze wojewódzkiej z Czarnkowa do Drezdenka. W Rosku działa największa w Wielkopolsce przetwórnia…

Potrzebowice

Potrzebowice – wieś w Gminie Drawsko. Dawna leśniczówka, Liczba mieszkańców wynosi 41 osób. Wieś jest siedzibą Nadleśnictwa Potrzebowice istniejącego od 1903 r. Gospodarowało ono w lasach państwowych prawidłowo zagospodarowanych oraz w lasach prywatnych, gdzie zręby…

Nowe Dwory

Nowe Dwory -wieś położona nad Notecią, należąca do Gminy Wieleń. Liczba mieszkańców wsi wynosi 378  osób. Wieś była drugą w Wielkopolsce osadą olenderską założoną w 1601 r. właściciel dóbr wieleńskich – Jan Czarnkowski zawarł z…

Mniszek

Mniszek to niewielka osada w Gminie Wieleń. Liczba mieszkańców wynosi tylko 29 osób. Początek osadzie dał młyn stojący na Bukówce. Czas powstania młyna w Mniszku –jednego z najstarszych zakładów  tego typu na północ od Noteci…

Miały

Miały w Gminie Wieleń to duża wieś ze stacją kolejową na linii Poznań –Szczecin. Liczba mieszkańców wynosi 791 osób. Prawdopodobnie w średniowieczu wieś zwała się Biała Nadolna ( leżąca nad rzeka Białą, jak wówczas zwano…

Mężyk

Mężyk w Gminie Wieleń to wieś położona w Puszczy Noteckiej, nad rzeka Miałą, pomiędzy jeziorami Górne i Bąd. Liczba mieszkańców wsi wynosi 135 osób. Prawdopodobnie w średniowieczu wieś zwała się Biała Pośrednia ( leżąca nad…

Marianowo

Marianowo to wieś nadnotecka w Gminie Wieleń, łącząca się z sąsiednim Herburtowem; liczba mieszkańców wsi wynosi 116 osób. Początki wsi sięgają XVII wieku. Pierwszy przywilej lokacyjny dla wsi, wystawiony przez Zofię Czarnkowską ówczesną właścicielkę dóbr…

Łaski

Łaski wchodzą w skład Gminy Wieleń; to malowniczo położona w głębi Puszczy Noteckiej osada; Liczba mieszkańców wynosi 17 osób. W 1789 r. był tutaj szlachecki folwark zwany Alt Laatzig liczący 2 dymy. W 1905 r.…

Kuźniczka

Kuźniczka leży na terenie Gminy Wieleń. Jest to mała wieś położona nad rzeczką Bukówką, na skraju dużego kompleksu leśnego Puszczy nad Drawą. Liczba mieszkańców tej wsi wynosi 95 osób. Z terenu dzisiejszej wsi ,w 1563 r.…

Usypisko

Usypisko to niewielka osada w Gminie Trzcianka. Liczba mieszkańców tej osady wynosi 34 osób Wioseczka zwała się pierwotnie Neukotten ( Nowy Kocień). Założono ją 19.05.1832 r. – w czasie, kiedy hrabia von Blankensee był właścicielem…

Kocień Wielki

Kocień Wielki to wieś wchodząca w skład Gminy Wieleń. Liczba mieszkańców  wsi wynosi 152 osoby. Według źródeł kościelnych wieś założono w 1611 r. Przywilej wystawiony przez Zofię Czarnkowską niestety nie zachował się. W 1614 r.…

Kałądek

Mała wieś nadnotecka, dawniej osada rybacka. Liczba mieszkańców 97 osób Około roku 1700 na zachód od Folsztyna leżał pański folwark a obok niego istniała wieś rybacka Kałądek. Rybacy z niewiadomego powodu przeprowadzili się do Wielenia…

Jaryń

Jaryń to osada nad Notecią należąca do Gminy Wieleń.  Liczba mieszkańców wynosi 51 osób W 1789 r. był to liczący 2 dymy folwark szlachecki; w 1905 r. miał 90 mieszkańców. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego z…

Herburtowo

Herburtowo w Gminie Wieleń to dawna wieś olenderska na skraju Doliny Noteci. Liczba mieszkańców wynosi 213 osób Nazwa wsi pochodzi od nazwiska rodowego  jej założycielki – Zofii Czarnkowskiej z domu Herburt von Fulsztyn. Wystawiony przez…

Gulcz

Wieś Gulcz leży na terenie Gminy Wieleń, przy drodze wojewódzkiej z Czarnkowa do Drezdenka. Liczba mieszkańców wsi wynosi 526 osób. Pierwsze informacje w źródłach pisanych o Gulczu pochodzą z XVI w. z tzw. falsyfikatów czarnkowskich…

Hamrzysko

Hamrzysko w Gminie Wieleń to wieś o zwartej zabudowie położona w Puszczy Noteckiej. Liczba mieszkańców wynosi 160 osób. Początek wsi dała kuźnica żelaza nad rzeką Miałą. Wzmiankowana w 1499 r. wieś szlachecka  Hamer nie zapłaciła…

Gieczynek

Gieczynek jest niewielką wsią na terenie Gminy Wieleń. Liczy zaledwie 126 mieszkańców. Sprawia wrażenie jakby czas się w niej zatrzymał; Wieś o doskonale zachowanym układzie owalnicy i starej zabudowie nie oszpeconej nowszymi budynkami. Pośrodku wsi leży…

Folsztyn

Folsztyn to wieś położona w Gminie Wieleń. Liczba mieszkańców tej wsi to 321 osób. Oryginalna nazwa wsi pochodzi od nazwiska żony Jana Czarnkowskiego, właściciela dóbr wieleńskich. Jej rodowe nazwisko brzmiało Herbut von Fulsztyn. Nazwa wsi…

Dzierżażno Wielkie

Wieś Dzierżążno Wielkie leży przy drodze wojewódzkiej z Wielenia do Mirosławca, nad jeziorem tej samej nazwy. Liczba mieszkańców wsi wynosi 485 osób Wieś założono  pod koniec XVI w. Na podstawie przywileju Piotra Czarnkowskiego, wystawionego 22.09.1593…

Dzierżażno Małe

Dzierżążno Małe to niewielka wieś w Gminie Wieleń. Liczy zaledwie  87 mieszkańców. Oryginalna nazwa wsi pojawia się po raz pierwszy w 1564 r. jako określenie pewnej łąki – Dzierżązna na pustkowiu. W tymże roku dokonano…

Dębogóra

Dębogóra to mała wieś w Gminie Wieleń. Wieś położona jest w malowniczym pagórkowatym krajobrazie, na skraju dużego kompleksu leśnego. Liczba mieszkańców wsi wynosi 262 osoby. Ze źródeł wiemy, że w 1605 r. we wsi istniał…

Biała

Wieś Biała jest malowniczo położona w Dolinie rzeki Miały ; liczba mieszkańców wsi wynosi 220 osób. okolica zamieszkała była już w średniowieczu. Wieś zwana była w średniowieczu Bela, Byala wysoka, Gurnabiala. Rzeka Miała, nad którą leży wieś,…

Zofiowo

Zofiowo w Gminie Trzcianka to duża nadnotecka wieś – ulicówka  licząca 462 mieszkańców. We wsi przeważają niewielkie gospodarstwa rolne specjalizujące się w hodowli bydła i produkcji mleka. Domy pobudowano po południowej stronie drogi, od łąk…

Walkowice

Walkowice położone są w Gminie Czarnków, Jest to wieś sołecka  licząca 332 mieszkańców, leżąca na skarpie nad doliną Noteci. W okolicy już od XVII wieku funkcjonują kopalnie żwiru i piasku. Walkowice wymienione są w podrobionym…

Średnica

Średnica w Gminie Trzcianka to wieś o rozrzuconej zabudowie, bez wyraźnego centrum,  licząca 235 mieszkańców. Wieś wielokrotnie zmieniała swoją nazwę …. Powstała z połączenia dawnych kolonii Marienbusch (Maryi Gaj)  i Jaegersburg ( Myśliwski Zamek) .…

Śmieszkowo

Śmieszkowo wchodzi w skład Gminy Czarnków. Jest to duża wieś sołecka leżąca w strefie podmiejskiej Czarnkowa. Zamieszkuje ją 800 osób. Istniejący przemysł to lokalny tartak. W 1580 r. należało do Zofii i Jadwigi Czarnkowskich, pierwsza…

Sarbia i Sarbka

Sarbia i Sarbka- dwie wsie w Gminie Czarnków tworzące jedno sołectwo złożone z dwóch wsi o różnym rodowodzie i wyglądzie. Sarbia to wieś, której początki sięgają średniowiecza, obecnie zamieszkana jest przez 311 osób; Sarbka to…

Romanowo Górne i Dolne

Wieś położona wzdłuż drogi lokalnej z Czarnkowa do Ujścia. Najdłuższa ulicówka w Wielkopolsce o długości ponad 8 kilometrów. Dzieli się na Romanowo Dolne liczące 810 mieszkańców i Romanowo  Górne zamieszkałe przez  461 osób. Nazwa wsi…

Radosiew

Mała wieś leżąca nad strugą Rudnicą ( przepływa też przez Kuźnicę) wpadającą do Noteci. Liczba mieszkańców 159 osób. W XIX w. pod wsią odkopano cmentarzysko z popielnicami i naszyjnik złoty. Pierwsza wzmianka z 1580 r.…

Radolinek

Mała wieś malowniczo położona na skraju Doliny Noteci przy bocznej drodze. Z jednej strony drogi wznoszą się wzgórza porośnięte lasem z drugiej rozległe łąki, na których pasą się duże stada bydła. Zabudowania wsi ciągną się…

Pianówka

Pianówka w Gminie Czarnków to niewielka wieś położona nad Notecią. Razem z Gorajem– Zamkiem i Górą tworzy jedno sołectwo zamieszkane przez 512 osób. Historia wsi sięga XV wieku; w 1486 r. w dokumentach pojawia się…

Paliszewo

Paliszewo to niewielka wieś w Gminie Czarnków. Liczy zaledwie 70 mieszkańców.. Położona jest przy bocznej drodze do Marunowa,  wchodząca w skład sołectwa Gębice. Zabudowania wsi rozrzucone są wśród pól w znacznej odległości od siebie.  W…

Osuch

Osuch to niewielka osada w Gminie Czarnków. Położona jest przy drodze z Czarnkowa do Romanowa oraz nieczynnej linii kolejowej Krzyż –Piła.  W Osuchu znajdują się Zakłady Mięsne oraz duży kompleks stawów z gospodarstwem agroturystycznym. W…

Mikołajewo

Mikołajewo w Gminie Czarnków to niewielka wieś położona w Dolinie Noteci na obszarze chronionego krajobrazu. Zamieszkuje ją 308 osób. Historia wsi jest krótka, pierwsza wzmianka pochodzi z 1821 r. W XIX w. liczyło 23 domy…

Marunowo

Marunowo wchodzi w skład Gminy Czarnków. Jest to wieś o średniowiecznym układzie owalnicy, obecnie o rozproszonej zabudowie położona na skraju dużych kompleksów leśnych. We wsi znajdują się gospodarstwa rolne o powierzchni między 15 -30 ha…

Kuźnica Czarnkowska

Kuźnica Czarnkowska to duża wieś nad strugą Rudnicą, licząca ponad 1000 mieszkańców. We wsi znajdują liczne sklepy i firmy. Wieś wchodzi w skład Gminy Czarnków. Miejscowość leży na starej drodze handlowej z Poznania nad Bałtyk.…

Komorzewo

Komorzewo wchodzące w skład Gminy Czarnków, razem z osadą Ciążyń tworzą jedno sołectwo o zwartej zabudowie. Liczy obecnie 309 mieszkańców. Duża część gospodarstw we wsi prowadzi produkcję sadowniczą. Według SGKP pod koniec  XIX w. we…

Jędrzejewo

Jędrzejewo to duża wieś w Gminie Czarnków. Wieś obecnie liczy 925 mieszkańców. Jędrzejewo zostało lokowane jako owalnica z kościołem i cmentarzem pośrodku wsi. Po 1815 r.  oraz po likwidacji pańszczyzny w latach 30-tych XIX w.…

Hutka

Hutka to niewielka osada w gminie Czarnków. Liczba mieszkańców osady wynosi 40 osób. Warto zobaczyć : zespół dworski: dwór, ob. mieszkania, mur., k. XIX w. park dworski, XIX/XX w.

Huta

Huta to położona w Gminie Czarnków duża wieś o typowym układzie wielodrożnicy, powstałej przy skrzyżowaniu ważnych dróg. Liczba mieszkańców wsi wynosi 541 osób. Niemiecka nazwa wsi to Althuette ( Stara Huta). Pochodzący z XIX w.…

Grzępy

Grzępy to niewielka miejscowość, najmniejsze sołectwo w gminie Czarnków, z bardzo rozdrobnionymi gospodarstwami rolnymi. Liczy tylko 96 mieszkańców. Od nazwy wsi pochodzi nazwa „Grzempach” nadana meteorytowi kamiennemu, który spadł 3 września 1910 roku na terenie…

Góra – Pianówka

Góra – Pianówka to sołectwo leżące w Gminie Czarnków, obejmujące dwie wsie: Górę i Pianówkę –razem liczące 518 mieszkańców; częścią miejscowości jest także osada Goraj –Zamek leżąca na jednym ze wzniesień pasma wzgórz morenowych, znana…

Gębiczyn

Gębiczyn, położony w Gminie Czarnków to obecnie niewielka wieś o rozproszonej zabudowie, skrytej pośród lasów; liczy 137 mieszkańców. W porównaniu z ubiegłym stuleciem nastąpił potężny spadek liczby ludności. Jest to dawna wieś olenderska zwana niegdyś…

Gębice

Gębice to duża wieś sołecka w Gminie Czarnków; liczba mieszkańców wsi wynosi 986 osób. W skład sołectwa wchodzą także wsie Paliszewo, Sobolewo i Hutka. Gębice to wieś rolnicza, przeważają uprawy zbóż i ziemniaków oraz hodowla…

Gajewo

Gajewo należące do Gminy Czarnków to wieś sołecka o rozproszonej zabudowie siedliskowej, leżąca na skraju dużych obszarów leśnych. Liczba mieszkańców wsi wynosi 433 osoby. Gospodarstwa rolne prowadzą głównie hodowlę bydła. Początki wsi sięgają drugiej połowy…

Czarnków

Czarnków to urokliwe wielkopolskie miasteczko położone nad Notecią. Jest stolicą powiatu czarnkowsko -trzcianeckiego, siedzibą władz miejskich i gminnych. Miasto liczy obecnie prawie 11 tysięcy mieszkańców. Dobrze rozwinięty jest przemysł; duże zakłady produkcji drzewnej. Nazwa miasta…

Ciszkowo

Ciszkowo to wieś sołecka wchodząca w skład gminy Czarnków. Jest malowniczo położona między wysokimi wzgórzami Moreny Czarnkowskiej a Notecią, która podchodzi prawie pod zabudowania wsi. Wieś liczy obecnie 319 mieszkańców. Ciekawostką jest czynna przeprawa promowa…

Bukowiec

Bukowiec to wieś sołecka wchodząca w skład Gminy Czarnków. Cechuje ją   rozproszona, luźna zabudową pośród łąk nadnoteckich. Wieś leży na Obszarze Chronionego Krajobrazu Dolina Noteci. Liczba mieszkańcówwsi wynosi 207 osób.Bukowcem (Bukowym Ostrowem) zwano dawniej pola…

Białężyn

Białężyn, położony w gminie Czarnków, to wieś o najmniejszej w gminie powierzchni użytków rolnych i dużym rozdrobnieniu gospodarstw rolnych. Liczy 178 mieszkańców.W dokumentach z 1432 r. wzmiankowana jest jako Byalanschino,w 1506 r. jako Bialazyno. Była to…

Zacharzyn

Zacharzyn położony jest w Gminie Chodzież. Sołectwo Zacharzyn obejmuje wsie Zacharzyn (719 mieszkańców)  i Wymysław ( 64 mieszkańców). Liczba mieszkańców sołectwa wynosi 789 osoby. Historia obu wsi jest podobna –zostały założone w XIX przez rodzinę…

Trojanka

Trojanka w Gminie Chodzież to malowniczo położona osada wchodząca w skład sołectwa Oleśnica. Liczy zaledwie 16 mieszkańców. Gruntowa droga z Oleśnicy do Trojanki obsadzona pomnikowymi drzewami prowadzi wzdłuż stawów rybackich. Atrakcją są liczne stada ptaków…

Trzaskowice

Trzaskowice w Gminie Chodzież to niewielka wieś licząca około 50 mieszkańców; wchodzi  w skład sołectwa Stróżewo. Do Trzaskowic dojechać można gruntową wąską drogą. W XVI w. istniał folwark  Huta Ostrowska, w następnym stuleciu wspomniany podczas…

Słomki

Słomki położone są w Gminie Chodzież. Jest to niewielka wieś ( 61 mieszkańców) w sołectwie Konstantynowo. We wsi jest 4 rolników. W 1577 r. zwane Slanki –było w nich 6 i pół ślada osiadłych i…

Strzelce

Strzelce należą administracyjnie do Gminy Chodzież. Położone są w niewielkiej odległości od miasta Chodzież, przy drodze do Wyrzyska. Wieś sołecka nad rzeką Słomką; do sołectwa należy także Strzelęcin. Sołectwo zamieszkuje 880 osób.  Jest drugie pod…

Stróżewko

Stróżewko w Gminie Chodzież to osada na skraju dużego kompleksu leśnego ( 79 mieszkańców) należąca do sołectwa Stróżewo. Dawny folwark w 1905 r. liczący 61 mieszkańców. Zabytki: Zespół folwarczny : rządcówka nr 1,dom.dom nr 3,budynek…

Stróżewo

Stróżewo to zadbana wieś w Gminie Chodzież. Sołectwo Stróżewo składa się z wsi: Stróżewko ( 79 mieszkańców), Krystynka ( 49 mieszkańców), Stróżewo. Liczba mieszkańców sołectwa 410 osób. Zajmuje powierzchnię 2200 ha. Wieś Stróżewo liczy 334…

Stróżewice

Stróżewice, wieś sołecka, położone są w Gminie Chodzież. Sołectwo Stróżewice składa się z wsi Stróżewice, Jacewko (osada leśna) i Trzaskowice (51 mieszkańców, z dobrze zachowaną dawną zabudową wsi) Wieś Stróżewice rozłożyła się kołem na zachód…

Rudki

Niewielka wieś ( 39 osób) wchodząca w skład sołectwa Konstantynowo. We wsi jest 2 rolników. Zabytki : Zagroda nr 3, stodoła przy domu nr 7

Rataje

Największa wieś w gminie Chodzież, licząca ponad 1000 mieszkańców. Wzmianki od XV w. Dawna wieś służebna zamku chodzieskiego . ( Rataj był to wolny chłop, który za pożyczkę na zakup roli zobowiązany był do pracy…

Pietronki

Pietronki należą do Gminy Chodzież. Jest to nieduża wieś sołecka licząca 156 mieszkańców, w tym tylko jeden rolnik. Wieś o układzie typowej ulicówki. Historia:  Wieś notowana w źródłach od XV w. Założycielem był Hanco,  syn…

Podanin

Podanin – duża wieś w Gminie Chodzież. Obecnie liczy  469 mieszkańców. Wieś zachowała dawny układ przestrzenny – owalnicy ze stawem i kościołem w centrum wsi Wieś położona jest przy drodze krajowej nr 11, uchodzi za…

Oleśnica

Sołectwo Oleśnica położone w Gminie Chodzież obejmuje wsie: Oleśnica ( 392 mieszkańców), Kierzkowice ( 44 mieszkańców w 3 blokach popegeerowskich), Cisze ( 20 mieszkańców i jedno gospodarstwo rolne) oraz  Trojankę –zwana perełką krajobrazową gminy ze…

Nietuszkowo

Nietuszkowo położone na stromej nadnoteckiej skarpie wchodzi w skład Gminy Chodzież. Wieś liczy 339 mieszkańców, we wsi działają tylko dwa gospodarstwa rolne. Najbardziej znanym mieszkańcem wsi jest pan Kazimierz Słodowy –artysta ludowy. Dawna nazwa wsi…

Milcz

Wieś sołecka Milcz leży w Gminie Chodzież; w skład sołectwa Milcz wchodzą wsie : Milcz, Ciszewo ( suszarnia pasz), Kamionka ( malowniczo położona wieś, 56 mieszkańców), Studzieniec ( 174 mieszkańców) . Sołectwo liczy ogółem 736…

Krystynka

Niewielka wieś Krystynka ( 49 mieszkańców) wchodzi w skład sołectwa Stróżewo w Gminie Chodzież. W 1789 r. była to wieś szlachecka o 5 dymach; w 1905 r. miała 48 mieszkańców. Jak widać przez ostatnie stulecie…

Konstantynowo

Konstantynowo w gminie Chodzież to wieś sołecka licząca 117 mieszkańców. Całe sołectwo  Konstantynowo, poza Konstantynowem obejmuje wsie: Słomki (61 mieszkańców), Rudki (39 osób), Mirowo ( malowniczo położona wieś, licząca 56 mieszkańców, przechodzi przez nią ścieżka…

Kamionka

Kamionka to wieś należąca do sołectwa Milcz w Gminie Chodzież. Mieszka tu 56 osób. Jest malowniczo położona pośród wysokich pagórków. W centrum wsi znajduje się leśniczówka i staw. Przy granicy wsi stoją budynki browaru Gontyniec,…

Cisze

Cisze to maleńka leśna osada należąca do sołectwa Oleśnica w Gminie Chodzież. Liczba mieszkańców wynosi 20 osób, w osadzie jest tylko jedno gospodarstwo rolne. Zabudowania osady położone są z dala od siebie w gęstym lesie, …

Ciszewo

Ciszewo to część miejscowości Milcz, liczba stałej ludności osady wynosi 4 osoby. Z oddalenia osada wydaje się większa niż w rzeczywistości; znajduje się tu suszarnia pasz, widoczna z daleka pośród nadnoteckich łąk. W średniowieczu istniał…

Wrząca

Wrząca położona w Gminie Trzcianka to niewielka wieś,  od 1995 r osobne sołectwo, najmłodsze w całej gminie. Zamieszkała jest  przez 200 osób. Wieś ma zwartą zabudowę. Większość budynków mieszkalnych usytuowanych jest w sąsiedztwie skrzyżowania z…

Wapiarnia I i III

Wapniarnia I oraz III to sołectwa o intrygującej nazwie położone w Gminie Trzcianka. W sołectwach mieszka prawie 190 osób. Miejscowości te położone są po obu stronach drogi i linii kolejowej łączącej Piłę z Trzcianką. Na…

Teresin

Teresin w Gminie Trzcianka to niewielka wieś sołecka zamieszkała przez 130 osób. Położona jest w malowniczej pagórkowatej  okolicy, leży na bogatych pokładach węgla brunatnego. Grunty otaczające wieś  są słabej jakości, więc rolnictwo nie rozwinęło się.…

Straduń

Straduń leży w Gminie Trzcianka. Jest to wieś sołecka  zamieszkała przez 264 osoby.  Położona nad J. Straduńskim o powierzchni 116ha, (długości 2,5 km, największa szerokość 400m, głębokość ponad 6m), akwen o czystej wodzie, w całości…

Stobno

Stobno to ładna, zadbana wieś w Gminie Trzcianka. Stobno liczy  597 mieszkańców. Z rolnictwa utrzymuje się tylko kilkanaście gospodarstw, podczas gdy na początku lat 70- tych XX wieku we wsi było 130 rolników. W Stobnie…

Smolarnia

Smolarnia w Gminie Trzcianka to malowniczo położona wśród lasów, nad J. Straduńskim wieś licząca 123 mieszkańców. Najstarsza część wsi nazywała się dawniej Rychlik; był to folwark dóbr Białej odnotowany w wałeckich księgach grodzkich w 1629…

Siedlisko

Siedlisko wchodzi w skład Gminy Trzcianka. To duża wieś sołecka o długiej historii, liczy 1001 mieszkańców. Pisana historia wsi zaczyna się w dniu 26.07.1591 r., kiedy to Jan Czarnkowski nadał przywilej dla Bartłomieja Warnke na…

Sarcz

Sarcz w Gminie Trzcianka to niewielka wieś o zabudowie rozrzuconej pośród lasów. Wieś zamieszkuje 190 osób. Rozproszona zabudowa wsi leży w lasach nad Jeziorami Sarcz i Okunie. Przez wieś przepływa Niekurska Struga. Z długiej historii…

Rychlik

Miejscowość o blisko czterowiekowej historii (pierwsza wzmianka  pochodzi z 1629 r.) Wieś zamieszkuje 367 osób. Istnieje tu kilka małych gospodarstw rolnych oraz 4 większe. Są też dwa gospodarstwa szkółkarskie roślin ozdobnych. Nazwę wsi – Rychlik…

Runowo

Runowo w Gminie Trzcianka to wieś licząca 364 mieszkańców. Leży w malowniczej okolicy, na niewielkich wzniesieniach, w sąsiedztwie otaczających ją od południa i wschodu lasów. Pierwszy przywilej dla sołtysa Runowa wystawił Jan Czarnkowski, pan na…

Radolin

Radolin to dawne miasteczko, obecnie wieś  położona w Gminie Trzcianka. Leży pod pasmem wysokich stromych wzgórz morenowych górujących nad doliną Noteci. Nad wsią wznosi się Góra Zamkowa z piękną panoramą doliny. Radolin liczy 405  mieszkańców.…

Przyłęki

Przyłęki w Gminie Trzcianka to wieś położona na uboczu., od  szosy z Trzcianki do Wielenia oddziela ją las. Wieś liczy 313 mieszkańców. Jest to “młoda” wieś, ponieważ jej historia zaczyna się w 1836 r., kiedy…

Pokrzywno – Kępa

Pokrzywno i Kępą to dwie połączone ze sobą wsie w Gminie Trzcianka. Jest to najmłodsze w gminie sołectwo. Tworzą je dwie odrębne miejscowości oddzielone miedzą. Pokrzywno liczy ponad 230 mieszkańców, Kępa niespełna 50. Początek osadzie…

Nowa Wieś

Nowa Wieś położona jest w Gminie Trzcianka.  Wieś o typowym układzie owalnicy ze stawem pośrodku, liczy obecnie 353 mieszkańców. Pierwsze wzmianki o tej miejscowości  – udokumentowane aktem nadania – pochodzą z 1618 r. kiedy to…

Niekursko

Niekursko wchodzi w skład Gminy Trzcianka. Liczy obecnie 387 mieszkańców.  Pierwsze wzmianki w źródłach dotyczą młyna wodnego działającego na terenie obecnej wsi. W dniu 16.09.1609 r. Adam Czarnkowski odnawia przywilej dla młyna w Niekursku, dnia…

Łomnica

Wieś liczy 308 mieszkańców. Poza wsią, gdzie koncentruje się większość zabudowy, należą do Łomnicy przysiółki:  Łomnica – Młyn, Łomnica – Folwark i Łomnica Pierwsza oraz Leśniczówka. Na północ od wsi w okolicznym krajobrazie zaznacza się…

Rudka

Rudka należąca do Gminy Trzcianka to niewielka wieś położona wśród pól, licząca 68 mieszkańców. Pierwotnie był to folwark wsi Runowo, założony krótko po 1611 r. Według poznańskich ksiąg grodzkich w 1619 r.  folwark należał do…

Górnica

Górnica leży na obszarze Gminy Trzcianka . Wieś liczy około 140 mieszkańców, ma charakter wsi letniskowej. Liczba mieszkańców wsi znacznie spadła od początku XX wieku, kiedy zamieszkiwało ją prawie 500 osób.  Wieś powstała w miejscu…

Biała

Biała to największa wieś w gminie Trzcianka;  liczy 1021 mieszkańców. Do sołectwa należą również Kadłubek (ok. 80 mieszkańców) i Osiniec (ok.70 mieszkańców). Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z  1378 r., kiedy to odnotowano, że  Jan Czarnkowski…

Biernatowo

Biernatowo to wieś leżąca w Gminie Trzcianka. We wsi obecnie mieszka 191 osób. Są w niej 42 budynki mieszkalne i  pomimo słabych ziem (ziemie V i VI klasy ) aż 8 gospodarstw rolnych powyżej 10…