Krajobraz gminy ukształtowany został przez lodowce zlodowacenia bałtyckiego i wody roztopowe. Charakterystyczne formy krajobrazu polodowcowego to wzgórza moreny czołowej koło Niekurska, sandry wzdłuż rzeczki Trzcianki, rynny jeziorne. W gminie występuje duża ilość tzw. ozów ( piaszczystych wałów polodowcowych) ; są to oz łomnicki, trzcianecki, dłużewski, sarczewski, straduński, smolarski oraz górnicki. W dolinie Noteci występują piaszczyste wydmy. Przez Gminę płynie kilka niewielkich rzeczek wpadających do Noteci ( Bukówka, Łomnica, Stobnica, Rudnica). Ciekawym krajobrazowo i przyrodniczo miejscem są łąki nadnoteckie koło Białej, miejsce lęgowe i żerowisko wielu gatunków rzadkich ptaków. W krajobrazie gminy Trzcianka dominują dwie wyróżniające się formy :
- Dolina Noteci z wyraźnymi skarpami w okolicy Białej i Radolina,
- Lasy Puszczy nad Drawą
Ciekawa jest ponad 10 – cio kilometrowa rynna jezior ciągnąca się od Trzcianki do Smolarni. Leżą w niej największe jeziora gminy: Sarcze ( 54 ha), Logo ( 60 ha) i Straduńskie (116 ha), także Okunie (10 ha). W lasach koło Dzierżązna Małego leży kilka małych jeziorek – największe z nich J. Szczupacze ma 12 ha powierzchni
