Obszar obejmuje większą część
dużego kompleksu leśnego na równinie sandrowej, położonej w środkowym i dolnym
biegu rzeki Drawy. W lasach dominują bory sosnowe z domieszką brzozy, dębu i
topoli. Zostały one znacznie przekształcone w wyniku prowadzenia gospodarki
leśnej na tym terenie przez kilkaset lat. Jednakże pewne fragmenty lasów np.
Melico-Fagetum, Luzulo pilosae – Fagetum zachowały swój naturalny charakter. W
miejscach, gdzie teren jest pofalowany, wzgórza osiągają wysokość do 220 m.
Najcenniejszym przyrodniczo obszarem jest centralna część ostoi, położona w widłach
rzek: Drawy i Płocicznej. Są tu liczne jeziora (największym z nich jest J.
Ostrowieckie – 370 ha). W rzeźbie terenu odznaczają się meandry obu rzek,
obramowane wysokimi skarpami.
Charakterystyczną cechą tych rzek jest bystry prąd wywołany silnym spadkiem
terenu. Ich koryta i doliny zachowały charakter zbliżony do naturalnego.
Jeziora są zróżnicowane pod względem trofizmu wód, od dystroficznych przez
mezotroficzne do eutroficznych.
Występuje co najmniej 27 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej,7
gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). Jedna z najważniejszych ostoi
puchacza oraz kilku gatunków ptaków drapieżnych w Polsce. Ważne zimowisko
łabędzia krzykliwego (do 150 ptaków).
W okresie lęgowym obszar zasiedla powyżej 2% populacji krajowej (C6) bielika
(PCK) i puchacza (PCK), co najmniej 1% populacji krajowej (C3 i C6)
następujących gatunków ptaków: błotniak stawowy, bocian czarny, kania czarna
(PCK), kania ruda (PCK), orlik krzykliwy (PCK), lelek, muchołówka mała, rybitwa
czarna, rybołów (PCK), trzmielojad i gągoł; w stosunkowo wysokich
zagęszczeniach (C7) występują: bąk (PCK), dzięcioł czarny, lerka, zimorodek i
żuraw.
Jesienią liczebność wędrujących żurawi przekracza 1% populacji szlaku
wędrówkowego (C2); w wysokim zagęszczeniu zimą (C2) występuje łabędź krzykliwy
(do 150 osobników).
Bogata fauna, m.in. silne populacje: bobra, wydry, żółwia błotnego. Bogata
ichtiofauna, a szczególnie reofilna fauna wodna z takimi zagrożonymi gatunkami
jak: łosoś, minóg rzeczny, certa, oraz stosunkowo liczne i trwałe populacje
gatunków rzadkich w naszym kraju, jak: głowacz białopłetwy, strzebla potokowa,
pstrąg potokowy i lipień.
Dobrze zachowane cenne zbiorowiska roślinne, bogate populacje wielu rzadkich i
zagrożonych gatunków roślin.