Dobrzyca to wieś położona w gminie Szydłowo. Liczba mieszkańców wsi stale rośnie, co wynika z jej atrakcyjnego położenia w pobliżu miasta Piły. Obecnie mieszka w niej ponad 500 osób. Dawna wieś leży na zachodnim brzegu Gwdy; nad Głomią leży kilka gospodarstw i młyn, po drugiej stronie Glomii była dawna leśniczówka, obecnie rozebrana. Nad Zalewem Dobrzyckim, spiętrzającym wody Gwdy i jej dopływów na potrzeby elektrowni. Nad rzeką Piławą, dopływem Gwdy leży kilka zabudowań, na drugim brzegu rzeki w lesie dwa wybudowania.
Miejscowość od dawnych czasów miała duże znaczenie dla komunikacji, zbiegają się w niej liczne rzeki dopływy Gwdy; w 1561 r. wzmianka o moście oponowskim przy którym odbyła się krwawa potyczka mieszkańców Łubianki i Tarnowa. Ród Borków był właścicielem wsi już w 1612 r. ; w 1615 r. pojawia się podwójna nazwa wsi „ Dobrzyca albo Borka” . Po wymarciu Borków, wieś przeszła na własność Korony Polskiej, w 1719 właścicielem jest Bolesław Sułkowski, po nim pułkownik Sobolewski , od niego kupuje von Kayserling za 5000 talarów. Właściciel mieszkał w Gdańsku, majątkiem zarządzał Wollgast.
Już w 1678 r. istniał podział wsi na dwie części; prawobrzeżna była częścią powiatu wałeckiego, ta leżąca na lewym brzegu Gwdy należała do powiatu nakielskiego.
W 1789 r. były to królewskie dobra gracjalne razem z folwarkiem liczące 17 dymów. W 1820 r. Dobrzyca miała 17 dymów i 158 mieszkańców. Była też królewska Podleśniczówka Borkendorf – licząca 1 dym i 5 mieszkańców.
W XIX w. Słownik Geograficzny KP notuje pod nazwą Dobrzyca dwie miejscowości :
- D. włościańska- szkołą w miejscu, 1135 mórg, 56 budynków, domów 25
- D. szlachecka – 3153 morg obszaru, budynków 23, domów mieszkalnych 8, mieszkańców razem ze wsią włościańską 367, katolików 112, ewangelików 255.
W 1900 r. wieś D. liczyła 145 mk., majątek Dobrzyca 180 mk. We wsi czynna była rzeźnia, fabryka cementowych dachówek, gorzelnia i młyn.
W 1925 r. nadal istniał podział na Dobrzycę wieś i Dobrzycę majątek. Razem było w nich 267 mieszkańców ( 158 protestantów, 109 katolików) żyjących w 42 domach.
Niemiecka nazwa wsi Borkendorf pochodzi od Caspara Friedricha bork, ostatniego przedstawiciela tego rodu – właściciela wsi w 1661 r. Jest to stara nazwa lokalna, nie narzucona sztucznie w czasach późniejszych jak wiele innych. Za czasów pruskich dobra otrzymał hrabia Kayserling, w 1784 sprzedał je niejakiemu von Voss za 10 500 talarów; w 1804 r. właścicielką była Kozłowska, dobra wyceniano na 7000 talarów. W 1900 r. dobra kupił Paul Dehme za 220 000 marek. W tym czasie za utrzymanie mostu na Gwdzie odpowiadała solidarnie wieś i majątek.
Warto zobaczyć
- ZAGRODA Nr 9: a. dom, mur., K. XIX, b. stodoła, mur./szach., k. XIX. 7. DOM Nr 1,mur., pocz. XX, przebudowany. 8. DOM Nr 2, mur., 1 ćw. XX.
- DOM Nr 5, mur., ok. 1930.
- MŁYN, mur., pocz. XX.
- ELEKTROWNIA WODNA, mur.,1909-11.
- BUDYNEK GOSPODARCZY, bez n-ru, mur., k. XIX.
- CMENTARZ KATOLICKI, czynny, poł. XIX.
- MIEJSCE PO CMENTARZU EWANGELICKIM, poł. XIX
